İstanbul ve Marmara, Ege, Akdeniz, Karadeniz Bölgeleri (İMEAK) Deniz Ticaret Odası’nın (DTO) Ağustos ayı Meclis Toplantısı, 4 Ağustos 2022 Perşembe günü yapıldı.

Oda Meclis Salonu’nda İMEAK DTO Meclis Başkanı Salih Zeki Çakır başkanlığında gerçekleştirilen toplantıya, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Denizcilik Genel Müdürü Ünal Baylan katıldı. Baylan, Hurda Teşvikine ilişkin sunum yaptı.

İMEAK Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran yaptığı konuşmada, “Hurdaya Ayrılan Türk Bayraklı Gemilerin Yerlerine Yeni Gemi İnşa Edilmesinin Teşvikine Dair Yönetmelikte Bazı Değişiklikler Yapan Yönetmelik” hususunda bu değişiklikleri yaptıkları için Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu ile Denizcilik Genel Müdürlüğüne teşekkür etti.

Dünya ekonomisinin, Ukrayna Rusya savaşı etkisi ile başlayan ve ardından ABD ile AB merkez bankalarının parasal sıkılaştırma etkileriyle beklenenden hızlı yavaşladığını, IMF’nin geçen hafta yayınladığı raporla 2022 küresel büyüme tahminini yüzde 3,6’dan yüzde 3,2’ye düşürdüğünü belirten Tamer Kıran, “Hemen arkasından, ABD ekonomisi 2. çeyrek büyüme oranı eksi yüzde 0,9 olarak açıklandı. İlk çeyrekte eksi yüzde 1,6 olan büyümenin üzerine bir çeyrek daha negatif bir veri gelerek, her ne kadar gerek istihdam piyasasındaki gerekse hizmetler kesimindeki canlılık gerçek bir resesyon yaşanmadığını gösterse de ABD ekonomisini teknik olarak resesyona sokmuş oldu.” dedi.

Euro bölgesinde ise yıllık yüzde 2,6 olan büyüme beklentisinin, Rusya’nın doğal gaz sevkiyatını bu kış tamamen kesmesi durumunda yüzde 2’nin altına inmesinin beklendiğini, Çin’e ilişkin büyüme tahminlerinin onlarca yıl sonra yüzde 5’in altına gelerek yüzde 3,3’e gerilemiş durumda olduğunu kaydeden Kıran, “Covid’e yönelik kapanmalar ve içeride konut sektörü kaynaklı temerrüt riskleri Çin’in büyümesini ciddi biçimde geriletiyor. Önümüzdeki süreçte küresel ekonomide büyüme tahminlerinin daha da aşağı gelme ihtimali artmış durumda.” ifadelerini kullandı.

Türkiye’nin Tahıl Koridoru Anlaşması’ndaki öncü rolü

Türkiye’nin, tahıl koridoru antlaşmasının imzalanmasında öncü rol oynadığını belirten Tamer Kıran, tahıl ürünlerinin sevki için İstanbul'da oluşturulan Müşterek Koordinasyon Merkezi’nin (MKM), 27 Temmuz 2022 tarihinde resmi olarak açıldığını, Türkiye, Rusya, Ukrayna ve BM'den 5'er temsilcinin yer aldığı Merkezin, Ukrayna limanlarına giriş ve çıkışları koordine etmek üzere faaliyete başladığını hatırlattı.

Dünyadaki tahıl arzının yaklaşık 3’te birinin Rusya ve Ukrayna tarafından sağlandığına dikkat çeken Tamer Kıran, şunları söyledi:

“Ukrayna’dan çıkarılamayan tahıl sorununun devam etmesi halinde başta Ortadoğu ve Afrika olmak üzere küresel anlamda hem açlık hem de düzensiz göç nedeniyle ne kadar ciddi bir güvenlik riski oluşturacağı açıktır. İşte bu merkezin devreye girmesiyle Ukrayna limanlarında bekleyen 25 milyon tondan fazla tahılın güvenli bir şekilde kısa zamanda ihtiyaç sahibi ülkelere sevki için denizde bir koridor oluşturularak imkan yaratılmıştır. Anlaşmanın ardından Ukrayna'nın Odessa Limanı'ndan 1 Ağustos’ta yola çıkan ilk gemi İstanbul Boğazı’nda, Müşterek Koordinasyon Merkezi temsilcilerinin denetlemelerinin ardından dün itibarıyla Lübnan'a gitmek üzere hareket ederken, diğer gemilerin ise hazırlık ve planlamalarına devam edilmektedir. Ülkemizin öncülüğünde gerçekleştirilen Tahıl Koridoru Anlaşması, tartışmasız tüm dünyanın takdir ettiği büyük bir diplomatik başarı olmuştur. Bu sorunun aşılmasında başta iki ülke liderleri nezdinde bizzat yürüttüğü diplomasi ile kişisel gayretlerini ortaya koyan Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın çabalarının da takdire şayan olduğunu özellikle belirtmek isterim.”

Enflasyon ile mücadelenin devam etmesi büyük önem arz ediyor

Küresel ekonomideki yavaşlamanın ekonomimizin büyüme hızına yansımaya başladığı görülse de ihracat ve turizm gelirlerinden olumlu sonuçlar alınmaya devam ettiğini belirten Tamer Kıran, şöyle devam etti:

“Sanayi ve ihracatımızın gücü ve turizmin katkısıyla küresel yavaşlamadan görece daha az etkilenmeye aday ülkelerden birisi olduğumuzu görüyoruz. Diğer taraftan enflasyon, önümüzdeki en büyük sorun olmaya devam ediyor. Dün açıklanan Temmuz ayı verilerine göre, Tüketici Fiyatları (TÜFE) aylık yüzde, 2,37 artarken, yıllık enflasyon 79,60’a yükseldi. Öte yandan; Merkez Bankasının geçen hafta yayınladığı enflasyon raporuna göre, 2022 yılsonu TÜFE tahmini yüzde 60 seviyelerine gelmiş durumda. Başta asgari ücret olmak üzere, yapılan ücret ayarlamaları alım gücündeki kayıpları telafi potansiyeline sahip olsa da bunun bir ücret-enflasyon sarmalına dönüşmemesi için enflasyon ile mücadelenin tüm araçları ile devam etmesi büyük önem arz etmektedir.”

Denizcilik piyasaları

Denizcilik piyasalarını değerlendiren Tamer Kıran, makroekonomik olumsuzluklar, Rusya-Ukrayna etkileri, Çin’deki Covid kısıtlamaları ve ekonomik yavaşlamanın etkisiyle 2022 yılı başında %3,5 olan 2022 yılı küresel deniz ticareti büyüme tahmininin; %1,4 olarak aşağı yönlü revize edildiğini, böylelikle 2022 yılında küresel deniz ticareti hacminin 12 milyar 256 milyon ton olacağının beklendiğini söyledi.

Diğer taraftan piyasaları etkileyen önemli unsurlardan birisi olan limanlardaki bekleme sürelerinde bir miktar düşüş görülse de Haziran sonu itibarıyla kuru yük filosunun yaklaşık yüzde 34’ünün limanlarda beklemekte olduğunu belirten Tamer Kıran, bu seviyenin Covid-19 dönemi öncesi seviyesinin hala üzerinde olduğunu da kaydetti.

2022 yılının ilk beş ayında, konteyner ticareti hacminin yıllık bazda %2,5 azaldığını, böylece 2022 yılı için küresel konteyner ticaret hacminin büyüme beklentisinin %0,2 seviyesine gerilediğini belirten Tamer Kıran, Haziran ayında konteyner gemisi filosu kapasitesinin %36,6’sı limanda iken Temmuz ayında daha da artarak %37,7’ye çıktığını, bu seviyenin, Ekim 2021'in sonlarında kaydedilen önceki zirve seviyesini aşmış olmakla birlikte Covid-19 öncesi %31,5 olan seviyenin de çok üzerinde bulunduğunu söyledi.

Deniz Ticaret Odası’nın 40. Kuruluş Yıldönümü

26 Ağustos 1982 tarihinde kurulan Deniz Ticaret Odası’nın, bu yıl 40. kuruluş yıldönümünü kutladığını belirten Tamer Kıran, 744 üye ile kurulan Odanın, bugün yaklaşık 11 bin üyesi ile Türkiye’nin en büyük odaları arasında yerini aldığını kaydederek, şunları söyledi:

“Bugün gelinen noktada; Türk Denizciliği, yaklaşık 33 milyon DWT’luk filosu, yıllık 4,65 milyon DWT üretim kapasiteli 84 tersanesi, toplamda yaklaşık 550 milyon ton yük elleçleyebilen limanları ve sektörün diğer tüm unsurları ile kol kola ülkemizin ‘Denizci Millet, Denizci Ülke’ hedefi doğrultusunda emin adımlarla yoluna devam etmektedir. Ülkemiz, askeri deniz kuvveti olduğu bilinen 162 ülke içinde bir savaş gemisini tasarlayan, inşa eden, proje ve inşa kontrolünü ve idamesini gerçekleştiren 10 ülke arasında yer almaktadır. Tüm bu gelişmelere rağmen önümüzde alınması gereken çok çok daha uzun yollar bulunduğunu da göz ardı etmemeliyiz. Şu an dünyada 15. sıradayız ama 2 basamak çıkabilmek için mevcudumuzun üzerine yaklaşık üçte bir filo eklememiz gerektiğini, bunun da çok kolay olmadığını, yapılacak çok önemli işlerimizin olduğunu hatırlatmak isterim.”
Tamer Kıran, “Deniz Ticaret Odamızı kuran, Türk denizciliğine büyük hizmetleri geçmiş, bütün büyüklerimizi, yöneticilerimizi rahmet ve minnetle anıyor, hayatta olanlara sağlık ve mutluluklar diliyorum. 40 yıl boyunca ilmek ilmek örülen bu başarı öyküsüne emek veren, katkı sağlayan herkese saygı ve şükranlarımı sunuyorum.” dedi.

30 Ağustos Zafer Bayramı’nın 100. yıldönümünü kutlayan Tamer Kıran, Gazi Mustafa Kemal Atatürk başta olmak üzere tüm silah arkadaşlarını, vatanımız için canını feda eden tüm şehit ve gazilerimizi saygı ve minnetle andı.
Temmuz ayında vefat eden Odamız Trabzon Temsilcisi Mehmet Turgay Tufanoğlu’nu da anan Tamer Kıran, Temsilcilik görevini en iyi şekilde ifa etmiş, beyefendi ve sevecen kişiliğiyle tanınıp, sevilen bir insan olan Tufanoğlu’nun vefatından büyük üzüntü duyduklarını belirterek, merhuma Allah’tan rahmet, ailesi, yakınları ve denizcilik camiasına sabır ve başsağlığı diledi.

Tamer Kıran ve Salih Zeki Çakır, Ünal Baylan'a günün anısına plaket takdim etti.

Toplantıda, Türkiye Gemi İnşa Sanayicileri Birliği (GİSBİR) Yönetim Kurulu Başkanı Murat Kıran, tersanecilik sektörüne ilişkin bilgi verirken, Türk Kılavuz Kaptanlar Derneği Başkanı Kaptan Mutlu Dündar da son dönemde meydana gelen çarmıh kazalarını gündeme getirdi.